Van manueel naar industrieel

Het ondergrondse laboratorium HADES bevindt zich op een diepte van 225 meter in de Boomse kleilaag en is bereikbaar met de lift via twee toegangsschachten. De hoofdgalerij die die twee schachten met elkaar verbindt, is ongeveer 150 meter lang.

HADES werd in twee fasen gebouwd. Het eerste deel werd gerealiseerd tijdens de jaren tachtig en gebeurde hoofdzakelijk manueel. Van 1997 tot 2007 werd het laboratorium op industriële wijze uitgebreid .

1980-1987: Pionierswerk

HADES doorsnede 1980-1987

 

(A) 1980-1982: Eerste schacht

De uitgraving startte in 1980. Ingenieurs vreesden dat de weinig verharde klei op grote diepte vrij vlug zou dichtkruipen tijdens het uitgraven. De grond en de klei werden daarom bevroren tot een diepte van 240 meter.

(B) 1983-1984: Eerste galerij

225 meter onder de grond werd een eerste galerij manueel uitgegraven in bevroren klei (lengte 26 meter, diameter 3,5 meter). Ringen van gietijzer ondersteunen de uitgegraven galerij.

(C) 1984: Experimentele schacht en galerij

Toen de klei ontdooide, bleek dat de kruipsnelheid ervan tamelijk laag was. Als test werden een schacht en galerij uitgegraven in onbevroren klei. De ondersteuning met betonblokken was even effectief en goedkoper dan de ondersteuning met ringen in gietijzer. Nadien werd de experimentele schacht afgesloten in het kader van het RESEAL experiment.

(D) 1987: Tweede galerij

De verworven kennis werd in 1987 op grotere schaal toegepast om het ondergrondse laboratorium uit te breiden. Een galerij van 51 m lang en met een diameter van 3,5 meter werd uitgegraven in onbevroren klei en ondersteund met betonblokken. Kort nadien voerden Franse ingenieurs tests uit met een ander type ondersteuning, een glijdend stalen ribsysteem, over een lengte van 15 meter.

1997-2007: Uitbreiding van HADES

HADES doorsnede

 

1995 was het begin van een nieuwe fase: de constructie van een schacht en galerijen op industriële wijze.

(E) Tweede schacht

Om te beginnen werd een tweede toegangsschacht gebouwd met industriële technieken.

(F) 2001-2002: Verbindingsgalerij

De verbinding tussen de tweede schacht en het bestaande deel van het laboratorium (80 meter lang) gebeurde in zes weken tijd. Voor de eerste keer bouwde men met een industriële tunnellingtechniek een galerij op 225 meter diepte in plastische klei.

(G) 2007: PRACLAY-galerij

Deze galerij van 45 meter lang en met een diameter van 1,9 meter staat loodrecht op de verbindingsgalerij. Ze werd eveneens op industriële wijze uitgegraven en is genoemd naar het PRACLAY-experiment.

 

Film over de bouw van HADES