Instrumentatie & monitoring

Onderzoekers gebruiken meetinstrumenten om gegevens te verzamelen over de eigenschappen van de klei en het gedrag van de ondergrondse constructies zoals de betonnen galerijwand. Het opvolgen en analyseren van deze meetgegevens doorheen de tijd en de regelmatige, visuele inspectie van de onderdelen van de ondergrondse constructies heet "monitoring". Door het intensieve gebruik van meetinstrumenten in de specifieke context van het onderzoek naar geologische berging heeft het ESV EURIDICE een belangrijke expertise opgebouwd in dit domein. Omwille van deze expertise biedt EURIDICE eveneens ondersteuning bij de bovengrondse tests van de supercontainer en in het kader van de voorbereidende proeven voor de oppervlakteberging van het laag- en middelactief kortlevend afval.

Meetinstrumenten in HADES

meetnetwerk metingen galerijbekleding
 Boorgaten met meetinstrumenten in de klei
 Meetinstrumenten in de galerijwand

 

In het ondergrondse laboratorium HADES zijn honderden meetinstrumenten aanwezig. Ze worden gebruikt om tijdens experimenten of constructiewerken de totale druk te meten, de druk van het poriënwater in de klei, de temperatuur in de klei, de relatieve vochtigheid en verplaatsingen en vervormingen in de klei of de galerijbekleding. Nadat ze geïnstalleerd zijn in de klei, zijn de meetinstrumenten vaak onbereikbaar en kunnen ze niet meer hersteld worden bij defect. Daarenboven moeten ze waterdicht zijn en bestand zijn tegen grote drukken. Vele sensoren worden daarom speciaal aangepast of op maat gemaakt.

piezometer piezometer buis
 Filterelement voor het meten van waterdrukken in de klei
(lengte filter: +/- 5 cm)
 Piëzometer-buis met meetinstrumenten en filterelementen
(tot 45 m lang)

 

Drukken en vervormingen zijn twee belangrijke grootheden die gemeten worden om het effect van de uitgraving  te analyseren. Hiervoor bestaan diverse types meetinstrumenten. De druk in de galerijbekleding wordt bepaald via rekstrookjes in de betonnen bekleding. Die meten de (minieme) vervorming van het beton en daaruit kunnen de spanningen in het beton worden berekend. En die zijn dan weer een maat voor de uitwendige kleidruk. De vervorming in het kleimassief kan gemeten worden door boorgaten in de klei te maken en de vervorming ervan te meten met zogenaamde extenso- en inclinometers. De druk van het poriënwater kan gemeten worden via filterelementen die zijn ingebouwd in lange metalen buizen (piëzometer-buizen) die in de klei worden geplaatst. De totale druk van het kleimassief wordt gemeten met specifieke druksensoren.

 

Bovengrondse tests - Supercontainersupercontainer

Om de technische uitvoerbaarheid van de constructie van de bergingscontainer voor het hoogactief afval (Supercontainer) aan te tonen worden bovengronds een aantal tests op halve schaal uitgevoerd. Een belangrijk onderdeel van deze tests is het vervaardigen van de betonmatrix die de koolstofstalen mantel omgeeft die de afvalvaten insluit. Daarbij wordt een mal gevuld met betonspecie. Het gedrag van de betonmatrix bij uitharding is één van de aspecten die nauwkeurig worden onderzocht. Daartoe worden voorafgaand aan het vullen van de mal met betonspecie een hele reeks meetinstrumenten ingebouwd. Vanuit de expertise op het vlak van instrumentatie levert EURIDICE een bijdrage aan deze tests bij de keuze en installatie van de meetinstrumenten.

 
 

Mal voor het vervaardigen
van de betonmatrix

cAt-project: oppervlakteberging van laag- en middelactief kortlevend afval 

instrumentatie cAt

EURIDICE was nauw betrokken bij het uitwerken van het instrumentatieplan voor de proefafdekking. Met de proefafdekking wordt het gedrag van de afdeklagen bestudeerd die gebruikt zullen worden voor de toekomstige bergingsmodules van de oppervlaktebergingsinstallatie voor laag- en middelactief kortlevend afval.
Bij de demonstratieproef bouwt NIRAS de belangrijkste  bouwstenen van de bergingsmodules op ware grootte na. Om het gedrag van het beton tijdens en na het uitharden te bestuderen, heeft EURIDICE een aantal meetinstrumenten zoals trilsnaren ingebouwd alvorens het beton gestort werd. Het opvolgen van dit uithardingsproces gebeurt met het oog op het continu verbeteren van de bouwtechnieken.

Meetinstrumenten in de wapening van
een onderdeel van de demonstratieproef